Eind augustus 1751 gaan Johan Daniel Dülcken en Susanna Maria Knoepfell naar een notaris, Pieter Huybrechts om een testament te laten opstellen. Op dat moment is Johan Daniel gezond, maar Susanna ziek (maar helder van geest). bedoeling is duidelijk: alles op de langstlevende. Echter: Twee uitzonderingen: de moeder schenkt een een diamanten kruis aan de oudste dochter (1737 Maria Henrietta), en de trouwring aan de oudste zoon (Johan Lodewijk, de latere Louis Dulcken). In de latere toevoeging – Johan Daniel is ziek en voelt z’n einde naderen – 1757 bevestigt hij dit testament nog eens, maar de klavecimbels incl. werkmateriaal moeten naar de jongste zoon: Joannes (1742), echter niet eerder dan na het overlijden zijn echtgenote. Joannes krijgt ook de zorg voor zijn zusje opgedragen (Johanna Elisabeth, 1747)
26 augustus 1751: testament
[zegel = Pieter Huybrechts, Antwerpen, actief 1735-1777 – Felixarchief)
In den Naeme Godt amen
kennelijk zij ettc.1 dat
op heden den 26 augti 1751
voor mij ettc
compareerde Dhr. Johan
Daniël Dulcken ende
Joffr. Susanna maria
Knoepfel sijne wettige
huijsvrouwe ettc
Dan volgt de tekst van het testament
In den Naeme Godt amen
Kennelijk zij ettc dat op heden den 26 augti 1751 voor mij ettc, compareerden Dhr. Johan Daniël Dulcken ende Joffr. Susanna Maria Knoepfel sijne wettige huijsvrouwe, inwoonderen deser Stadt, mij notaris bekent, den testateur gaende ende staende, ende de testatrice sieckelijck inden Lichaeme ende
te bedde liggende, beijde hunne sinnen memorie ende verstandt overal wel
maghtigh sijnde ende volkomentlijck gebruijckende, gelijck dat claerlijck
bleke, dewelcke hebben geseght dat sij overdenckende der menschelijcken
nature Broosheijt ende kranckheijt ettc ende daeromme met wel bedachte
zinnen, onbedwongen ende onverleijdt sijnde van iemanden nochte d’een
van d’andere, soo sij verclaerde, gemaeckt gesloten ende geordonneert te hebben soo sij doen mitt desen dit hun reciproq[ue]
testament ende ordonnantie van uijtersten wille in der voegen ende manieren
naervolgende, willende ende uijterlijck begerende dat het selven stadt grijpen ende volkomen effect sorteren zal ’t zij bij forme van testamente, codicil
donatie ofte hoedanige andere makagie [= wilsbeschikking, legaat] soo ende gelijck imandts uijterste begeerte best van weerde zijn kan ofte magh, niet tegenstaende ettc, allen de selve derogerende bij desen casserende doodt ende te niet doende sij testateuren alle andere testamenten, codicillen, giften ende makagien bij hun gesamentlijck ofte separatelijck voor dato deses eenighsints gemaeckt ofte gepasseert, voor wie ofte in wat plaetse dat het soude mogen wesen.
Ende, in den Eersten beveelden sij testateuren hunne zielen en de Bermhertigheijdt Godts latende hunne Begraeffenisse inde ordonnantie vanden langhstlevenden
Item laet, maeckt ende legateert sy testatrice in cas sij d’eerst aflijvige komt te wesen aen haere Dochter Joanna henriette Dulcken haer Diamante kruijs met twelf steenen
Item aen haren Sone Joannes Ludovicus Dulcken haer testatrice trouwringh
recommanderende den testateur van aen haere andere kinderen daer oock
iet tegen te geven, latende het selven ’t sijnder discretie
Ende komende sij testateuren hiermede ter dispositie van alle ende iegelijcke
hunne naer te latene goederen, roerende ende onroerende, geene uijtgenomen in allen deselve heeft den Eerststervenden geïnstituëert den langhstlevenden
van hun beijden in vollen eijgendom ende libere dispositie den Eerststervenden den Langhstlevenden daerinne reciproce instituërende ende sijnen ofte haren eenigen ende universelen Erfgenaem oft Erfgename noemende met vollen rechte van institutie mits desen solva legitima [= kindsdeel] aen hunne kinderen
Ende oft het gebeurden dat den Eerststervende quam aflijvigh te worden
sonder kindt ofte kinderen naer te laten dat die alle ofte eenige van die in hunne
jonckheijt van jaeren ende sonder van hunne goederen gedisponeert te hebben
voor den langhstlevenden quaeme te sterven, soo sol den langhstlevenden
oock hebben ende blijven behouden allen’t gene aen dusdanigh kindt ofte
kinderen eenighsints gecompeteert soude hebben den Eerststervenden den
Langstlevende daer inne substituërende met vollen Rechte van Substitutie
Stellende den Eerststervenden den Langhstlevenden als oppertestamentelijcken momboir ofte momboiresse [voogdij] over hunne naertelatene minderjarige kint oft kinderen met maght van assumptie in forma ende seclusie van de weeskamer deser Stadt.
Dit verclaerden de testateuren te wesen hun testament versoeckende ettc actum t’antwerpen ten woonhuijse van de testateuren gestaen int hoplandt alhier ter presentie van Dhr Joannes Diepelius Predicant alhier ende Joan Sandijck als getuijgen hier toe versoght ende gebeden de testateuren ende getuijgen door mij notaris afgevraeght zijnde ofte sij konden schrijven hebben geantwoordt alle des Jae
23 februari 1757 (bevestiging van het testament)
Nu is Johan Daniel ziek en ligt te bedde (maar helder van geest), terwijl zijn vrouw gezond is van lijf leden en verstand. Er komt een toevoeging bij: De instrumenten moeten naar zijn zoon Joannes – maar pas nadat zijn vrouw is overleden, niet eerder . Joannes heeft de verplichting om naar beste vermogen daarmee zijn jongste zuster (Henrietta, geboren 1747) te onderhouden.
Op heden den 23’ febrij. 1757.
Compareerde Sr Johan Daniel Dulcken
inwoonder deser Stadt, mij notaris bekent
Sieckelijck in den lichaeme en te bedde
liggende,
Dan volgt de tekst
Op heden den 23′ febrij. 1757 compareerde Sr Johan Daniel Dulcken inwoonder deser Stadt, mij notaris bekent sieckelijck in den lichaeme en te bedde liggende, nochtans sijne zinnen, memorie ende verstandt over al wel maghtigh zijnde
ende volkomentlijck gebruijckende, gelijck dat claerlijck bleke den welcken alnoch verclaerde te lauderen ende ’t approberen sijn testament op 26 augustus 1751 voor mij not[ari]s present getuijgen in reciprocque forme met sijne huijsvrouwe Joff Susanna Maria Knoepfel gemaeckt ende gepasseert
immers voor soo veele met dese niet ter contrarien en wordt gedisponeert tot
het welck hij compt (= comparant, die hier verschijnt: J. Daniel Dulcken) verclaert te voegen het naervolgende,te weten soo wilt ende begeert hij, J.D. Dulcken, … dat alle ende Igelijcke sijns gereetschappen ende Instrumenten eenighsints dienende tot sijns stiel ende affairen van orgels, clavercimbels ofte diergelijckx te maken naerde doodt van sijne voorgemelde huijsvrouwe maer eerder niet, soo ende gelijck
de selve ten daeghe van’t overleijden van sijne voorgemelde huijsvrouwe sullen existeren in cas2 de selve hem komt te overleven sullen moeten volgen aen sijnen sone Joannes Dulcken actuelijck noch bij hem woonende sonder tegenseggen van imanden de selve van alsnu voor alsdan aenden selven sijnen sone prelegaterende bij desen opden last van sijne jonghste sustere daer uijt voorts te helpen voorsoover mogelijckx.
Dit verclaerde hij … te wesen sijne additie van testament ende ordonnantie van uijtersten wille, willende ende uijterlijck begeren dat het gene voorge standt grijpen ende volkomen effect sorteren zal ’t zij bij forme van codicille, donatie ofte hoedanige andere mahagie3 soo ende gelijck imandts uijterste begeerte best van weerde sijn kan ofte magh, niet tegenstaende ettc. allen deselve derogerende bij desen, versoeckende ettc. actum ’t antwerpen ter presentie van mr. Pieter Huijbrechts .. notaris ende Gerardus Mombaert als getuijgen die beneffens den compt (comparant = Dulckens) verclaerden te konnen schrijven naer dat het aen hun alle door mij notaris was afgevraegt.
